TYP: a1

Bałtycki bąbel zimna

wtorek, 10 września 2024
Hanka Ciężadło

Polacy nie gęsi, dlatego mowa o bąblu – warto jednak wiedzieć, że alternatywną nazwą tego zjawiska jest upwelling. Jakkolwiek je nazwać, sprawa jest na tyle poważna, że IMGW wydało właśnie ostrzeżenie dla wszystkich, którzy chcieliby zakosztować kąpieli w niektórych rejonach naszego morza.

O co chodzi?

Bałtyk generalnie nie należy do ciepłych akwenów – w końcu nie bez powodu dzierży on zaszczytne miano najzimniejszego morza Europy. Mimo to trzeba pamiętać, że nigdy nie jest tak zimno, by nie mogło być jeszcze zimniej; przynajmniej miejscowo.

Przedstawiciele IMGW zdecydowali się wydać w mediach społecznościowych specjalne ostrzeżenie dla amatorów morskich kąpieli przebywających w okolicy Darłowa. Woda w tamtym rejonie nie jest już zimna, ale lodowata – a zawdzięczamy to właśnie zjawisku upwellingu. Na czym dokładnie ono polega – i czemu występuje tylko miejscowo? Już spieszymy z wyjaśnieniami.

Czym jest upwelling?

W zasadzie definicja jest prosta: upwellingiem nazywamy wznoszenie bardzo zimnych wód głębinowych w kierunku powierzchni. Tego rodzaju zjawiska występują nie tylko na Bałtyku – tak naprawdę zdarzają się wszędzie, ze szczególnym uwzględnieniem wybrzeży Peru, Chile, Wysp Zielonego Przylądka i Kanarów.

Dlaczego jednak zimna woda z głębin nagle przemieszcza się ku powierzchni? To zależy od typu upwellingu – a opcje są dwie:

  • upwelling przybrzeżny – wywołany jest wiatrami wiejącymi wzdłuż brzegu, które, mówiąc kolokwialnie, „zwiewają” ciepłe, górne warstwy wody, co umożliwia zastąpienie ich zimniejszymi z głębin,

  • upwelling równikowy — ten bierze się z rozbieżnie wiejących pasatów, a Bałtyku z oczywistych przyczyn nie dotyczy.

Bałtycki upwelling

Obecnie bąbel zimna jest na wysokości Darłowa, jednak wcześniej można go było zaobserwować także w Kołobrzegu i Władysławowie. Jak powiedział prof. Bogdan Chojnicki z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, upwelling, z jakim mamy do czynienia, został wywołany wiatrami ze wschodu.

Co ważne, nie musiały to być jakieś huraganowe wiatry – aby wystąpił upwelling, wystarczy, by masy powietrza poruszyły się na dużą skalę, ale niekoniecznie szybko. Zwykle zjawisko zachodzi dość powoli i niezauważalnie dla obserwatora – przynajmniej dopóki ten nie wejdzie do wody.

Jak podkreśla IMGW, upwelling to poważna sprawa, a kąpiel w lodowatej wodzie może stanowić zagrożenie dla zdrowia i skutkować szokiem termicznym. Jeśli przebywacie akurat w okolicach Darłowa, zostańcie lepiej na brzegu. 

 

Tagi: Bałtyk, zimno, bąbel, upwelling, ostrzeżenie
TYP: a3
0 0
Komentarze
TYP: a2

Kalendarium: 16 czerwca

Stocznia w Gandawie przekazała armatorowi Star Clipper wielki pasażerski żaglowiec "Star Flyer", oceniony jako "żeglarski szlagier" z racji rozwiązań technologicznych.
niedziela, 16 czerwca 1991
W Goteborgu kończą się regaty Volvo Ocean Race 9 edycji, wygrywa Mike Senderson na "ABN Ambro Bank".
piątek, 16 czerwca 2006
Zmarł Bernard Moitessier, m.in. słynny z rejsu na jachcie "Joshua" dookoła świata, autor wielu książek żeglarskich, m.in. "Pod żaglami wokół Hornu", Długa droga".
czwartek, 16 czerwca 1994
Serge Madec na "Jet Services V" ustanowił rekord przejścia północnego Atlantyku na 6 dni, 13 godzin, 3 minuty i 32 sekundy. Później rekord ten został pobity przez Steve'a Fossetta na "Playstation" (4 dni, 17 godzin, 28 minut i 6 sekund).
sobota, 16 czerwca 1990