TYP: a1

Dorsze zmalały, by unikać sieci. Tak działa ewolucja.

czwartek, 26 czerwca 2025
Hanka Ciężadło

Nad kwestią malejących dorszy w Bałtyku pochylili się uczeni z Danii, Niemiec i Norwegii. Badając DNA ryb doszli do wniosku, że zmiany ewolucyjne, jakie zaszły w obrębie tego gatunku, mają ścisły związek z nadmierną eksploatacją.

Morze, nasze morze

Bałtyk to wyjątkowe morze – niemal odcięte od wszechoceanu, zanieczyszczone, a przy tym otoczone krajami, w których żyją liczni smakosze ryb. Wszystko to sprawiło, że kilka lat temu populacja bałtyckich dorszy znalazła się na skraju załamania. Wprowadzone w 2019 roku regulacje prawne mające chronić te ryby nie do końca przyniosły spodziewany efekt.

Sytuacja dorszy mimo zakazu połowów w obrębie Unii Europejskiej nadal jest nieciekawa – ryb nie tylko jest mniej, ale są jakby… gorsze. Bardziej podatne na choroby, a przede wszystkim mniejsze (zupełnie jakby były dorszową wersją na rynek wschodni). Jak mówią wspomniani na wstępie naukowcy, kiedyś dorsz bałtycki osiągał metr długości i 40 kg wagi. Dzisiaj mieści się na talerzu.

Dlaczego dorsze maleją?

Zdaniem uczonych przyczyną kurczenia się dorszy jest tzw. presja selektywna. W wielkim uproszczeniu wygląda to następująco: większe okazy mają większą szansę znaleźć się w sieci (a potem na talerzu), zanim zdążą się rozmnożyć – oznacza to, że potomstwo wydadzą jedynie te mniejsze.

Taka sytuacja powtarzana wielokrotnie z pokolenia na pokolenie sprawia, że dzieci, wnuki, czy prapraprawnuki już nie mają od kogo otrzymać genów na duży wzrost. Innymi słowy, natura „premiuje” osobniki, które w dorosłości nie osiągają imponujących rozmiarów. Czy jednak na pewno natura?

Kwi Young Han z GEOMAR Helmholtz Centre for Ocean Research w Kilonii, zajmująca się badaniem dorszy, powiedziała: „Po raz pierwszy w przypadku gatunku w pełni morskiego dostarczyliśmy dowodów na ewolucyjne zmiany w genomach ryb poddanych intensywnej eksploatacji, co doprowadziło populację na skraj załamania”.

Tagi: dorsz, Bałtyk, ekologia, ewolucja, ciekawostki
TYP: a3
0 0
Komentarze
TYP: a2

Kalendarium: 25 listopada

Zmarła Danuta Zjawińska - od 1948 r. pracownik, a później kierowniczka biura PZŻ w Warszawie. W latach odrodzenia polskiego żeglarstwa po 1956 r. należała do animatorów polskiego żeglarstwa. Była kimś zaufanym i serdecznie bliskim, nie odmawiając pomocy p
niedziela, 25 listopada 1990
W Szczecinie umiera Konstanty Maciejewicz, pochowany na szczecińskim Cmentarzu Centralnym.
sobota, 25 listopada 1972
Zakończyła swój samotny rejs (przejście kobiece przejście Atlantyku) Ann Davison na jachcie "Felicity Ann", angielska dziennikarka. Żeglowała z angielskiego Plymouth, poprzez Wyspy Kanaryjskie, Antiguę do Nowego Jorku.
środa, 25 listopada 1953
Do San Lucar dopływa statek Krzysztofa Kolumba wracając z ostatniej wyprawy do Ameryki.
poniedziałek, 25 listopada 1504