Co co narwalom ten epicki kieł?

Podobno człowiek, który jako pierwszy odnalazł kieł narwala, był przekonany, że to dowód na istnienie jednorożców. Czy tak było w istocie, tego się już nie dowiemy – ale legenda poszła w świat i wierzono w nią aż do XVIII wieku, kiedy odkryto istnienie narwali. Po co im jednak takie kły? Naukowcy odkryli ich tajemnice - ale nie wszystkie... 

Morskie dziwaki

Narwal jednozębny (Monodon monoceros) został tak nazwany przez Karola Linneusza – przyrodnika, któremu świat nauki zawdzięcza bardzo wiele. Pan Linneusz nie mógł jednak przyjrzeć się zwierzęciu osobiście, dlatego posłużył się opowieściami wielorybników oraz innych uczonych.

Gdyby było inaczej, zauważyłby pewnie, że narwal ma więcej zębów – a słynny róg, który uznano za własność jednorożca, to przerośnięty lewy górny kieł narwala. Najczęściej pojawia się u samców i może mieć nawet 3 m długości (ciało narwala bez kła mierzy 6 m) i 10 kg wagi. Co ciekawe, zdarzają się osobniki (chociaż są one wielką rzadkością), które mają dwa takie kły.

O co chodzi z tym kłem?

Dotychczas sadzono, że kieł narwala pełni jedynie dwie praktyczne funkcje i trzecią bardzo tajemniczą - ale o niej później. Zaobserwowano, że zwierzęta wykorzystują go w charakterze broni, kiedy walczą o partnerkę w okresie godowym oraz że potrafią rozbijać nim pokrywę lodową (pamiętajmy, że narwale to ssaki, a więc oddychają powietrzem, a lód może im przeszkadzać w wynurzeniu się na powierzchnię).

Teraz jednak dzięki użyciu dronów naukowcom udało się odkryć inne funkcje tego niezwykłego zęba. Było to możliwe, ponieważ badania prowadono w naturalnym środowisku narwali – a zaangażowali się w nie uczeni z Harbor Branch Oceanographic Institute, będącego częścią Florida Atlantic University, współpracujący ze społecznością Inuitów z Nunavut w Wysokiej Arktyce.

Wielofunkcyjny ząb

Okazało się, że narwale wykorzystują swoje kły nie tylko przeciw konkurentom o płetwę partnerki – przerośnięte zęby służą im również do polowania (dzięki nim mogą ogłuszać i zabijać ryby), a ponadto do przeganiania bezczelnych mew, które chętnie skorzystałyby z darmowego posiłku. 

Narwale używają też kłów do korekty kursu podczas ścigania zdobyczy (mają temu służyć krótkie, precyzyjne ruchy) oraz do… dziwnego zachowania, które pozornie wydaje się bezcelowe. Naukowcy zaobserwowali osobniki, które z użyciem kłów popychają lub obracają ryby, ale ich nie zabijają. Czyżby zabawa jedzeniem? 

Niestety, obserwacje nie pozwoliły na uzyskanie odpowiedzi na inną, wspomnianą wyżej tajemnicę narwali: już w przeszłości wielokrotnie obserwowano zwierzęta, które podpływają do siebie i nad wodą krzyżują swoje kły. Do dziś nie wiemy, czemu ma służyć ten rycerski rytuał.